Jak mylne jest pierwsze wrażenie – Efekt Aureoli
Musimy uświadomić sobie, że wiele rzeczy ocenia nasza podświadomość, a nie my. To, w jaki sposób postrzegamy świat zależy od naszych doświadczeń życiowych, wzorców kulturowych i osobistego podejścia do stereotypów. Jednym z takich zjawisk jest właśnie efekt aureoli. Efekt aureoli towarzyszy nam w każdej dziedzinie naszego życia zarówno w życiu prywatnym jak i zawodowym. Warto jest wiedzieć więc jak powstaje to zjawisko i jaki wpływ naszą codzienność.
Na czym polega efekt aureoli?
Efekt aureoli (nazywany inaczej efektem halo) jest zjawiskiem w którym przypisujemy nieznanym nam ludziom cechy osobowości. W zależności od tego jakie odnieśliśmy pierwsze wrażenie przy poznaniu nowej osoby, przypisujemy jej konkretne cechy. Nowo Poznanej kobiecie, która jest zadbana i atrakcyjna będzie przypisywać pozytywne cechy i automatycznie możemy uznać że jest dobrą i ciepłą osobą. Założenia na temat nowo poznanych ludzi wyciągamy na podstawie pierwszego wrażenia jak i konkretnej widocznej cechy. np inteligencji czy punktualności. Duży udział w jego powstaniu ma nasza podświadomość. Odpowiada ona za przetworzenie dużej ilości informacji co za tym idzie przypisuje określone cechy ludziom o konkretnym wyglądzie, mowie ciała lub usposobieniu.
Badania
Z setek prowadzonych badań wynika jasno – atrakcyjność fizyczna wpływa na przypisywane osobom cechy, co więc ma wpływ również na sposób traktowania danej osoby. Z wyników badań przeprowadzonych przez Pascal Pansu i Michael Dubois z Uniwersytetu w Grenoble możemy dowiedzieć się, że osoby atrakcyjne fizycznie są postrzegane jako bardziej inteligentne. Dodatkowo osobom o ‘’ładnej’’ aparycji są przypisywane większe kompetencje małżeńskie. Uważa się, że są również bardziej zadowolone z życia, tak wynika z badań Elain Walster z University of Wisconsin. Nawet sędziowie doświadczają efektu Halo – z zebranych danych wynika, że więźniowie atrakcyjniejsi fizycznie w oczach sędziów otrzymywali mniejsze wyroki.
Szatański Efekt Halo
Szatański efekt Halo (zwany także ‘’efektem Golema’’) to zniekształcone postrzeganie innej osoby wskutek negatywnego pierwszego wrażenia. Wskutek czego od razu wyrabiamy sobie na temat innej osoby negatywną opinie, przypisując jej całą gamę wad, które automatycznie wiążą się z naszym pierwszym doświadczeniem.
Kiedy możemy tego doświadczać?
W przypadku gdy ktoś zrobi na nas fatalne pierwsze wrażenie np. pojawi się na spotkaniu bądź umówionej randce w nie schludnym ubraniu, to automatycznie będziemy postrzegać taką osobę w negatywny sposób. Taka sytuacja ‘’zaprogramuje’’ nasz mózg do automatycznego przypisywania tej osobie negatywnych cech i wad zaburzając przy tym dostrzeganie pozytywnych cech jej osobowości. Takie zjawisko także często występuje w sytuacjach, gdy przed poznaniem danej osoby usłyszymy na jej temat wypowiedzi innych – negatywne lub pozytywne. To również kreuje w naszej podświadomości jakiś obraz danego człowieka.
Jak nie poddawać się efektowi aureoli?
Ludzie to skomplikowane i wielowymiarowe istoty, których nie da się ocenić wyłącznie pozytywnie lub negatywnie i trzeba to mieć na uwadzę. Efekt Halo mija przy bliższym poznaniu i uzyskaniu głębszej wiedzy na temat osobowości jednostki, z którą nawiązujemy jakąś relację. Musimy powstrzymać się przed zbyt szybkim osądzeniem danej osoby i wydaniem werdyktu. Najpierw należy poobserwować nieco dłużej nowo poznanego człowieka. Jeżeli zaobserwowany obraz odbiega od tego, co odnieśliśmy przy pierwszym wrażeniu. Na pewno warto przemyśleć pierwszą, zbyt pochopnie wydaną opinię.